در دوران شیوع کرونا، اواخر سال ۱۳۹۸ و بهار ۱۳۹۹ ( ۲۰۲۰ میلادی )، و نزدیکی ماه مبارک رمضان یک سئوال برای خیلی از ما پیش می‌آید و اینکه آیا روزه داری باعث ضعیف شدن بدن نمی شود؟ آیا خطر ابتلا به کرونا در ایام روزه داری بیشتر نیست؟
برای پاسخ این سئوال به سراغ چند پژوهشگر در زمینه تغذیه و ارتباط آن با انواع بیماری‌ها رفتیم. البته در مقاله‌ای درباره ارتباط تغذیه و بیماری سرطان صحبت کردیم که شما می‌توانید آن مقاله را در لینک زیر بخوانید.
مقاله ای در مورد ارتباط تغذیه و سرطان
این‌بار در مورد ویروس کرونا و ارتباط آن با گرسنگی و روزه داری پرسیدیم. در ابتدای صحبت، کارشناس‌ها به این موضوع اشاره کردند که سیستم ایمنی بدن نقش بسیار زیادی در ابتلا به بیماری‌های عفونی دارد و حتی بعد از آن نیز اگر به بیماری‌هایی نظیر کرونا مبتلا شده باشید باز هم اگر سیستم ایمنی شما قوی باشد زودتر خوب میشود.
یک سئوال که برای خودم پیش آمد این بود:
چطور باید بفهمیم که سیستم ایمنی ما قوی است؟
یکی از محققین پاسخ آن را اینطور بیان کرد: باید دقت کنید که انرژی بدن شما چقدر است دمای طبیعی بدن بین ۳۶ تا ۳۷ درجه است دمای پایین تر از این معمولا نشان می‌دهد که بدن شما سردتر از حد معمول است و این یعنی بدن انرژی کمی دارد و به همین علت بدن سردتر میشود تا کمتر فعالیت کنید و بتواند انرژی کمتری مصرف کند .
دوم اگر در روز دچار افت ناگهانی انرژی می‌شوید و احساس می‌کنید که تخلیه انرژی شده‌اید یعنی سیستم متابولیسم درست کار نمی‌کند و در نتیجه سیستم ایمنی هم دچار مشکل میشود.
اگر این حالت‌ها در بیشتر روزها برای شما اتفاق می‌افتد باید بیشتر مراقب باشید.
آیا روزه داری باعث پایین آمدن انرژی بدن نمی‌شود؟
این سئوال دومی بود که از آن‌ها پرسیدیم. و چیزی که متوجه شدیم این بود در یک بدن سالم که متابولیسم درست کار می‌کند نخوردن غذا در چند ساعت مشکلی پیش نمی‌آید زیرا بدن به راحتی از چربی‌های قدیمی بدن به‌عنوان سوخت استفاده می‌کند و سلول‌های چربی بیشتری را خالی می‌کند تا چربی‌های تازه در آن ذخیره شود و در واقع ظرفیت غذایی بدن را بالا می‌برد.
ولی اگر متابولیسم بدن دچار مشکل باشد بدن انرژی خود را فقط با خوردن مواد غذایی به‌دست می‌آورد و چربی‌های قدیمی را کمتر مصرف می‌کند. اگر بدن ما در این وضعیت باشد هر ۲ یا ۳ ساعت شدیدا گرسنه می‌شویم و به اصطلاح عامیانه افت فشار پیدا می‌کنیم و باید حتما بخوریم تا بتوانیم انرژی لازم برای کارهای روزمره را داشته باشیم .
در همین حالت اگر بتوانیم چند ساعت گرسنگی را تحمل کنیم بدن متوجه میشود تنها راه چاره در مصرف چربی‌های ذخیره شده هست و به همین علت است که بعد از چند روز روزه‌داری هر چقدر به اذان مغرب و زمان افطار نزدیک‌تر می‌شویم احساس گرسنگی ما نسبت به ابتدای روز کمتر میشود .
زمانی که بدن از ذخیره چربی‌ها استفاده می‌کند همزمان سموم بدن نیز دفع میشود قندهای کبد کمتر میشود و چربی اضافه اطراف اندام‌ها نیز شروع به آب شدن می‌کند و در نتیجه عملکرد اندام‌ها بهتر میشود.
یعنی روزه‌داری باعث میشود که عملکرد اندام‌ها و متابولیسم بدن بهتر شود و همین موضوع باعث قوی‌تر شدن سیستم ایمنی بدن میشود.
آیا روزه‌داری به مبتلا نشدن به ویروس کرونا کمک می‌کند؟
در پاسخ به این سئوال گفتند که ابتدا دلایل ابتلا به ویروس کرونا یا همان کوید ۱۹ را باید بشناسیم.
این ویروس از طریق دهان، بینی و گوش وارد بدن افراد میشود.
ما معمولا سعی می‌کنیم در زمان روزه‌داری کمتر به دهان و بینی خود دست بزنیم تا روزه ما باطل نشود.
تماس کمتر دست به دهان و بینی نیز از ابتلا به این بیماری جلوگیری می‌کند.
در مورد غذاهای که باید بخوریم و یا نخوریم تا متابولیسم بدن ما سالم‌تر شود نیز پرسیدیم.
چه غذاهایی باعث میشود متابولیسم بدن بهتر شود و سیستم ایمنی ما را قوی‌تر می‌کند؟
در ابتدا از غذاهایی که باید کمتر مصرف کنیم صحبت شد.
- در افطارها از مصرف مواد پر از قند مانند شیرینی بامیه و زولبیا پرهیز کنیم و اگر هم این شیرینی را دوست دارید سعی کنید کم و در آخر وعده افطار استفاده کنید.
- در هنگام افطار، روزه خود را با نمک باز کنید سعی کنید از نمکی که حاوی منیزیم هست استفاده کنید.
- بعد از نمک اولویت باز کردن روزه با خرما است ولی نمک بهتر است.
- در افطار، نان سبوسدار، پنیر و گردو به همراه کمی کره حیوانی به همراه سبزیجات سبز رنگ مانند سبزی خوردن، کاهو، خیار غذای مناسبی است.
- در صورت تمایل به مواد قندی بیشتر، مصرف ارده به همراه شیره هم گزینه خوبی به جای شیرینی است.
- سالاد همراه با روغن زیتون و کمی نمک هم توصیه میشود که در بین افطار و سحر مصرف کنید.
- مصرف کمی خامه هم می‌تواند به تامین انرژی بدن در روز بعد کمک کند. خامه بدون قند را در وعده سحر هم می‌توانید استفاده کنید.
- در وعده سحر از غذاهایی که حاوی پروتئین بیشتری هستند استفاده کنید مانند تخم مرغ نیمرو شده در کره و انواع غذاهایی که با گوشت و مرغ و ماهی درست می‌شوند.
- اگر در وعده سحر برنج مصرف می‌کنید کمی کره بر روی برنج خود بریزید و حجم برنج را کمتر کنید.
- در بین افطار تا سحر آب بدن خود را با مصرف آب، انواع دمنوش‌های بدون کافئین یا کم کافئین مانند دمنوش زنجبیل، دارچین، گل محمدی، چای سبز و… تامین کنید.
- مصرف میوه هم فراموش نشود ولی سعی کنید که آب میوه مصرف نکنید و یا اگر به آب میوه تمایل دارید در هفته یک یا ۲ بار استفاده کنید.
در ایام ماه رمضان کمی بیشتر به بدنتان استراحت دهید تا بتواند راحت‌تر سموم بدن را دفع کند.
امیدواریم که با حلول ماه رمضان، کرونا از کشور ما و جهان برود و به زندگی عادی برگردیم.
نویسنده : آناهیتا یعقوبی